Uprawa ogórków gruntowych - nawożenie i ochrona
Jak uprawiać ogórki i chronić je przed chorobami i szkodnikami?
Ogórki gruntowe, to jedno z najpopularniejszych warzyw uprawiane w naszych ogrodach. Ilość sposobów na ich wykorzystanie jest ogromna: małosolne, kiszone, pikle czy na świeżo do schrupania. Jednak wysianie ogórków na grządkach to jedno, a uprawa to szereg zabiegów i cyklicznych czynności, dzięki którym uzyskamy wysokie zbiory. Ważne jest stanowisko, nawożenie, ochrona przed szkodnikami i chorobami. Jak w związku z tym uprawiać ogórki gruntowe w ogrodzie? Przeczytajcie poniżej.
Jaką odmianę ogórków gruntowych wybrać?
Na rynku jest bardzo bogata oferta odmian ogórków do uprawy w gruncie. Mamy odmiany wczesne, średniowczesne i późne. Przy zakupie nasion należy kierować się:
- warunkami klimatycznymi, jakie panują w naszym regionie,
- przeznaczeniem, czyli sposobem, w jaki ogórki będziemy chcieli wykorzystać w naszej kuchni,
- ich odpornością na choroby.
Poszczególne odmiany różnią się od siebie kształtem owoców, rozmiarem, długością okresu wegetacji i wspomnianym przeznaczeniem. My prezentujemy top 3 - trzy najlepsze odmiany ogórków. Wybór podyktowany jest własnymi doświadczeniami w uprawie.
- ogórek śremski - najbardziej popularna odmiana w Polsce, którą wyróżnia bardzo wysoka plenność. Ogórki idealnie nadają się do kiszenia.
- ogórek Cornichon de Paris to ogórek konserwowy, który można już zbierać, gdy osiągnie długość ok. 5 cm. Owoce nie ulegają żółknięciu, są soczyste i chrupiące.
- ogórek Anulka - ceniona odmiana na korniszony, którą wyróżnia bardzo wysoka odporność na choroby, takie jak: mączniak rzekomy, parch dyniowatych czy wirus zwykłej mozaiki.
Jak przygotować glebę pod uprawę ogórków?
Ogórki są dość żarłoczne, dlatego należy zadbać o odpowiednie podłoże. Powinno być żyzne, przepuszczalne i bogate w próchnicę. Jak w związku z tym przygotować glebę pod wysiew ogórków? Zadbajmy o odpowiednie pH na poziomie 6,0-7,0. Jeśli gleba jest zakwaszona, najlepiej wzbogacić ją w wapno ogrodowe lub mączkę bazaltową, które odkwaszą ziemię. Jaka jest różnica między tymi dwoma produktami? Przy stosowaniu wapna najlepiej zachować 4 tygodnie odstępu zanim przeprowadzimy nawożenie. W przypadku mączki nie ma takiej konieczności. Możemy ją również wymieszać z nawozami startowymi, typu Nawóz uniwersalny Gardenstart i w ten sposób wzbogacić podłoże o składniki pokarmowe, wyrównując jednocześnie stopień zakwaszenia podłoża.
Nawożenie przed sadzeniem
Nawozić przed sadzeniem możemy na kilka sposobów. Sprawdzi się wspomniany wyżej nawóz mineralny do warzyw, czyli Gardenstart, ale alternatywą są:
- organiczne nawozy w postaci oborników granulowanych, np. Obornik bydlęcy,
Obornik koński, Obornik kurzy,
- ekologiczne nawozy z serii Eko Start, np. Nawóz do pomidorów, papryki i ogórków czy Nawóz do warzyw i ziół.
Dodatkowo warto wzbogacić glebę kompostem, który poprawi strukturę podłoża.
Siew i sadzenie ogórków
Nasiona najlepiej wysiewać bezpośrednio do gruntu. Najlepiej w każdym zagłębieniu umieszczać po 2-3 nasiona. Proces wysiewu rozpoczynamy po 15 maja, kiedy po tzw.
Zimnej Zośce mija ryzyko przymrozków. Można również przygotować w domu rozsadę ogórków - najlepiej umieszczać po jednym ziarenku, aby finalnie umieścić w glebie sadzonkę z całą bryłą
korzeniową. Jeśli w jednej doniczce umieścimy dwa lub trzy nasionka, to po pojawieniu się liści właściwych zostawiamy najmocniejszą roślinkę, a dwie pozostałe. Usuwamy.
Najlepiej wyciąć je nożyczkami, aby nie uszkodzić bryły korzeniowej. Pikowanie ogórków zdecydowanie odradzamy. Z wysiewem domowym też nie należy się zbytnio spieszyć.
Jeśli nie będziemy cierpliwi, młode sadzonki będą miały wybujałe pędy, a to sprawi, że będą miały trudności z aklimatyzacją w gruncie.
W jakich odstępach sadzić ogórki? Zaleca się rozstawę co 80-100 cm między rzędami i 15-20 cm między roślinami w rzędzie.
Pielęgnacja ogórków gruntowych
Podlewanie
Ogórki wymagają regularnego podlewania, zwłaszcza podczas kwitnienia i owocowania. Ważne jest, aby gleba była wilgotna, dlatego zaleca się ściółkowanie podłoża.
Rozłożenie słomy lub siana sprawi, że wilgoć na dłużej utrzyma się w podłożu. Dodatkowo rosnące ogórki nie będą leżały na ziemi, ale na czystej słomie,
co zdecydowanie ułatwia zbiór i późniejszą obróbkę gastronomiczną.
Podczas podlewania należy pamiętać o tym, aby podlewać od dołu. Najlepiej stosować deszczówkę. Nie polewamy liści, aby nie przyczynić się do rozwoju chorób grzybowych.
Odchwaszczanie
Odchwaszczanie to kolejna kwestia, która wpływa na plonowanie i zdrowotność. Otóż pojawiające się chwasty konkurują z naszymi uprawami o wodę i składniki mineralne. Aby zapewnić ogórkom jak najbardziej optymalne warunki do wzrostu i rozwoju, należy regularnie odchwaszczać podłoże.
Nawożenie ogórków
Nawożenie ogórków to proces. Wykonuje się je na kilka sposobów. Wspominaliśmy już o przygotowanie gleby pod sadzenie ogórków, którą można wzbogacić w składniki pokarmowe. Kolejne nawożenie warto zaplanować w fazie pojawienia się kwiatów i zawiązywania owoców; roślina będzie potrzebowała bardzo dużo energii, aby wydać jak największą liczbę zdrowy ogórków. Warto stosować nawozy wieloskładnikowe, organiczne i ekologiczne.
Nawozy organiczne nie tylko odżywiają rośliny, ale również poprawiają strukturę gleby i wpływają na rozwój życia biologicznego w podłożu. Obornik bydlęcy, koński czy kurzy bogate są w azot, fosfor i potas, a w odróżnieniu od obornika świeżego, wolne są od nasion chwastów i szkodliwych patogenów.
Nawozy wieloskładnikowe to przede wszystkim bezpieczne rozwiązanie, ponieważ każda granula posiada zbilansowaną dawkę substancji odżywczych.
W związku z tym zmniejszamy ryzyko pojawienia się niedoborów.
W przypadku nawozów jednoskładnikowych, warto obserwować liście, które częstpo dają sygnał, jakich składników im brakuje: saletra amonowa uzupełni braki azotu,
gdy roślina ma zahamowany wzrost, superfosfat dostarczy natomiast fosforu, które braki sygnalizują fioletowe odcienie na liściach, brązowienie liści może był przyczyną niedoborów potasu.
Warto jednak zauważyć, że zmiany na liściach mogą mieć podłoże nie tylko w niedoborach, ale również w błędach w uprawie. Zbyt gęsto posadzone rośliny, brak cyrkulacji powietrza, złe podlewanie.
Kiedy nawozić ogórki?
Najlepiej po około 3-4 tygodniach od siewu, gdy rośliny mają 3-4 liście właściwe. Na tym etapie ważne są nawozy bogate w azot, natomiast w fazie zawiązywania owoców istotne jest dostarczanie nawozów wieloskładnikowych.
Praktyczne wskazówki
Analiza gleby: Regularna analiza gleby pozwala określić jej skład i dostosować nawożenie do rzeczywistych potrzeb roślin.
Stosowanie nawozów dolistnych: W przypadku niedoborów mikroelementów lub słabszego wzrostu roślin można stosować nawozy dolistne.
Podsumowując, prawidłowe nawożenie ogórków gruntowych jest kluczowe dla uzyskania zdrowych i obfitych plonów. Należy stosować zarówno nawozy organiczne, jak i mineralne, uwzględniając specyficzne potrzeby roślin na różnych etapach wzrostu. Regularna analiza gleby oraz monitorowanie stanu roślin pozwalają na dostosowanie nawożenia do rzeczywistych potrzeb upraw.
Ochrona przed chorobami i szkodnikami
Ogórki są bardzo podatne na choroby. Jeśli w sezonie występują częstsze opady deszczu, to niestety będziemy mieli prędzej czy później problem z takimi chorobami jak mączniak rzekomy czy rdza, które niestety osłabiają rośliny i skutkują zmniejszeniem plonowania. Interwencja w takich przypadkach jest koniecznością. Im szybciej zastosujemy środek grzybobójczy, tym lepiej. Jeśli obserwujemy początkowe objawy choroby, możemy usuwać zainfekowane liście, co również jest skuteczną metodą walki z zagrożeniami.
Poza chorobami mamy również do czynienia z zagrożeniem ze strony szkodników, takich jak mszyca czy przędziorki.
Regularne przeglądy roślin i stosowanie odpowiednich środków ochrony roślin jest kluczowe w utrzymaniu ich w dobrej formie.
Choroby ogórków
Ochrona ogórków gruntowych przed chorobami jest kluczowa dla uzyskania zdrowych i obfitych plonów. Oto kilka najważniejszych chorób ogórków,
a także sposoby zapobiegania chorobom i metody ich zwalczania.
Najczęstsze choroby ogórków gruntowych to:
- Mączniak prawdziwy (Erysiphe cichoracearum)
Objawy: Biały, mączysty nalot na liściach, łodygach i owocach.
Zapobieganie: wybieranie odmian odpornych na mączniaka i utrzymanie odpowiedniej wilgotności, unikanie sytuacji, w których rośliny będą polewane wodą po liściach.
Zwalczanie: Stosowanie fungicydów na bazie siarki lub preparatów biologicznych.
Usuwanie i niszczenie zainfekowanych części roślin.
- Mączniak rzekomy (Pseudoperonospora cubensis)
Objawy: Żółte plamy na liściach, które z czasem brunatnieją; na spodzie liści szary nalot. Zapobieganie: Unikanie zraszania liści, zapewnienie odpowiedniej cyrkulacji powietrza, przy gęstych nasadzeniach prowadzenie roślin w pionie na podporach Zwalczanie: Stosowanie fungicydów zgodnie z zaleceniami, regularne przeglądanie roślin i usuwanie zainfekowanych liści.
- Antraknoza (Colletotrichum lagenarium)
Objawy: Brązowe, okrągłe plamy na liściach, pędach i owocach.
Zapobieganie: Unikanie mechanicznych uszkodzeń roślin. Zmianowanie upraw co 3-4 lata.
Zwalczanie: Stosowanie odpowiednich fungicydów, a także usuwanie i niszczenie zainfekowanych roślin.
- Kanciasta plamistość liści (Pseudomonas syringae pv. lachrymans)
Objawy: Kanciaste, wodniste plamy na liściach, które mogą prowadzić do nekrozy.
Zapobieganie: Unikanie zraszania liści, a także utrzymanie odpowiedniej cyrkulacji powietrza w przypadku uprawy pod osłonami.
Zwalczanie: Stosowanie fungicydów miedziowych. Usuwanie i niszczenie zainfekowanych roślin.
-Fuzaryjne więdnięcie(Fusarium oxysporum)
Objawy: Więdnięcie i żółknięcie liści, brunatnienie naczyń przewodzących.
Zapobieganie: Uprawa odmian odpornych. Rotacja upraw co 3-4 lata.
Zwalczanie: Stosowanie fungicydów doglebowych. Usuwanie i niszczenie zainfekowanych roślin.
Ochrona ogórków gruntowych przed szkodnikami
Ochrona ogórków gruntowych przed szkodnikami jest równie istotna, co ochrona przed chorobami. Oto kilka najważniejszych szkodników ogórków oraz metody ich zapobiegania i zwalczania:
- Mszyce (Aphididae)
Objawy: Żółknięcie, zniekształcenie liści, spowolniony wzrost roślin. Widoczne kolonie małych, zielonych lub czarnych owadów na spodniej stronie liści.
Zapobieganie: Sadzenie roślin odstraszających mszyce (np. czosnek, cebula).
Uprawa roślin przyciągających naturalnych wrogów mszyc (np. biedronki).
Zwalczanie:
- Spryskiwanie roślin wodą z mydłem potasowym.
- Stosowanie preparatów biologicznych zawierających wyciąg z pokrzywy lub czosnku.
- Stosowanie insektycydów, jeśli populacja jest duża.
- Przędziorki (Tetranychidae)
Objawy: Żółknięcie i brązowienie liści, delikatna pajęczyna na roślinach.
Zapobieganie:
Utrzymywanie odpowiedniej wilgotności powietrza.
Regularne podlewanie i zraszanie roślin wodą.
Zwalczanie:
Stosowanie preparatów olejowych (np. olej neem).
Wykorzystanie naturalnych wrogów, takich jak drapieżne roztocza.
Stosowanie akarycydów, jeśli populacja jest duża.
- Chrabąszcze (Melolonthinae)
Objawy: Uszkodzenia korzeni przez larwy chrabąszczy (pędraki), co prowadzi do więdnięcia i zamierania roślin.
Zapobieganie:
Stosowanie rotacji upraw, unikanie sadzenia ogórków w miejscach, gdzie wcześniej występowały chrabąszcze.
Zwalczanie:
Ręczne zbieranie larw podczas przygotowywania gleby.
Stosowanie biologicznych preparatów zawierających nicienie pasożytujące na larwach chrabąszczy.
- Stonka ziemniaczana (Leptinotarsa decemlineata)
Objawy: Żerowanie larw i dorosłych osobników na liściach, co prowadzi do ich uszkodzeń.
Zapobieganie:
Sadzenie roślin odstraszających stonkę (np. nagietki, czosnek).
Zwalczanie:
Ręczne zbieranie i niszczenie dorosłych owadów i larw.
Stosowanie preparatów biologicznych, np. zawierających Bacillus thuringiensis.
- Słodyszki (Meligethes aeneus)
Objawy: Żerowanie na kwiatach ogórków, co prowadzi do zmniejszenia liczby zawiązywanych owoców.
Zapobieganie:
Sadzenie roślin przyciągających naturalnych wrogów słodyszków (np. złotooki).
Zwalczanie:
Stosowanie preparatów biologicznych na bazie pyretryn.
Stosowanie insektycydów, jeśli populacja jest duża.
Ogólne zasady ochrony przed szkodnikami
Ogólna zasada profilaktycznych działań, które pomogą nam chronić warzywa przed atakiem szkodników to zrównoważona uprawa. Polega ona m.in. na podejmowania poniższych działań:
- Wprowadzenie lub przyciąganie do ogrodu naturalnych wrogów szkodników, takich jak biedronki, złotooki czy drapieżne roztocza.
- Stosowanie środków biologicznych i organicznych, jak np. Mączka bazaltowa, którą można posypywać uprawy w celu pozbycia się mszyc.
- Wykorzystanie preparatów na bazie naturalnych składników, takich jak wyciągi roślinne, oleje czy środki biologiczne.
- Różnorodność upraw:Sadzenie różnych gatunków roślin w jednym miejscu, co może pomóc w zmniejszeniu populacji szkodników, stosowanie zasad upraw współrzędnych, wprowadzanie na rabaty z warzywami ziół i kwiatów, których zapach odstrasza szkodniki, np. rozmaryn, lawenda, turki, pelargonie
- Zapewnienie odpowiednich warunków uprawy:
- Unikanie nadmiernego zagęszczenia roślin, co może sprzyjać rozwojowi szkodników.
- Utrzymywanie odpowiedniej wilgotności gleby i powietrza.
- regularne monitorowanie stanu roślin
- stosowania odpowiednich metod zapobiegawczych oraz zwalczających.
Zbiór
Ogórki gruntowe zbiera się, gdy osiągną odpowiedni rozmiar. Regularne zbiory stymulują rośliny do dalszego owocowania.
Dodatkowe wskazówki dotyczące uprawy ogórków
- Podpory: Warto stosować podpory lub siatki, aby zapewnić roślinom lepszą cyrkulację powietrza i łatwiejszy zbiór owoców.
- Ściółkowanie: Ściółkowanie gleby słomą lub folią może pomóc w utrzymaniu wilgoci i redukcji chwastów.
