Planowanie nasadzeń na nowy sezon

Planowanie nasadzeń na nowy sezon

Zmianowanie i uprawa współrzędna

Nowy sezon ogrodniczy zbliża się wielkimi krokami. Obecnie jesteśmy w okresie, w którym prac ogrodowych jest niewiele, dlatego korzystając z wolnego czasu, można już teraz zaplanować nasadzenia. To doskonały czas, aby przemyśleć, jakie rośliny będziemy chcieli uprawiać, dzięki czemu wkroczymy w nowy sezon z gotowym planem. Szczególnie polecamy wprowadzenie metody zmianowania lub uprawę współrzędną, które doskonale wpływają na jakość plonowania. Szczegóły prezentujemy w poniższym artykule.

Czym się różni zmianowanie od płodozmianu?

Określenie zmianowanie często używa się zamiennie z określeniem płodozmian. Nie jest to błędem, ponieważ ogólne zasady są takie same, w obu przypadkach przez kilka lat w zagonach wymienia się gatunek roślin zgodnie z założonym planem. Zatem jaka jest różnica? Słowo zmianowanie stosowane jest głównie w małych, przydomowych ogródkach, natomiast płodozmian dotyczy dużych powierzchni i jest zaplanowany na wiele lat w przód.

Korzyści zmianowania w planowaniu nasadzeń

Sadzenie na tej samej grządce różnych gatunków przynosi wiele korzyści. Przede wszystkim poprawia wzrost i jakość upraw, ale także chroni przed namnażaniem się szkodników w glebie. Zmianowanie zapobiega również wielu chorobom roślin, także tym bardzo niebezpiecznym, takim jak kiła kapusty, zgorzel podstawy łodygi warzyw strączkowych, mątwiki korzeniowe (atakują głównie ziemniaki i pomidory) lub biała zgnilizna cebuli.

Jeśli nie decydujemy się na wprowadzenia zmianowania na swojej uprawie, musimy liczyć się też z zachwaszczeniem.

Korzyścią, jaką niesie za sobą stosowanie zmianowania, jest użyźnienie gleby i zwiększenie jej aktywności biologicznej, a także umożliwienie pełnego wykorzystania składników pokarmowych znajdujących się w glebie.

Jak stosować zmianowanie warzyw?

Niezależnie czy posiadasz mały, średni czy duży ogródek, warto stosować uprawę zmianową. Jednak, aby zauważyć pozytywy tego działania, trzeba przestrzegać kilku obowiązujących zasad.

Przede wszystkim należy unikać sadzenia naprzemiennego spokrewnionych ze sobą roślin. Dzięki temu unikniemy wielu chorób i szkodników. Takim przykładem mogą być rośliny kapustne, których uprawa po sobie może doprowadzić do kiły kapusty. Ważne jest też to, aby uprawiać po sobie naprzemiennie rośliny o różnych wymaganiach pokarmowych – najpierw te o dużym zapotrzebowaniu, a następnie warzywa o małym zapotrzebowaniu. Takim przykładem są rośliny motylkowe, takie jak bób czy groch, wzbogacają glebę w azot – uprawiamy je zmianowo z warzywami, które potrzebują wyjątkowo dużo składników. Zdarza się, że niektóre rośliny wydzielają takie składniki, które negatywnie wpływają na inne, hamują ich wzrost i rozwój. To zjawisko allelopatii, którego należy za wszelką cenę unikać. W uprawie zmianowej uprawiamy naprzemiennie rośliny o krótkich i długich korzeniach, dzięki czemu składniki pokarmowe będą pobierane z płytkiej i głębokiej części gleby. Oczywiście, nie zapominajmy o terminach – siewu, sadzenia i zbioru.

Zatem jakie warzywa uprawiać, korzystając z metody zmianowania?

W pierwszym roku na grządce sadzimy selery, warzywa kapustne, warzywa dyniowate, w drugim roku pomidory, warzywa korzeniowe, liściowe, cebulowe, paprykę, natomiast w trzecim i czwartym roku wysoko rosnące pomidory oraz strączki.

Na czym polega uprawa współrzędna?

Drugą korzystną dla ogrodu i roślin uprawą jest uprawa współrzędna. Jest ona wskazana nawet dla najmniejszych ogródków i polega na sadzeniu różnych roślin w tej samej grządce, co podobnie jak zmianowanie, chroni warzywa przed chorobami i szkodnikami, ale również pozwala im czerpać korzyści z sąsiednich roślin. W efekcie otrzymujemy smaczne i obfite plony.

Takie warzywa są również zdrowsze dla nas i naszego organizmu – dzięki zapobieganiu chorobom i szkodnikom możemy zminimalizować użycie środków chemicznych służących do ochrony roślin. Co więcej w uprawie współrzędnej nie trzeba się ograniczać do warzyw! W ten sposób z powodzeniem możemy hodować również zioła i owoce.

Jakie są korzyści z uprawy współrzędnej?

Ochrona przed chorobami i szkodnikami to nie jedyne atuty stosowanie uprawy współrzędnej. Pozwala ona uchronić uprawę przed zjawiskiem zmęczenia gleby, a także jej wyjałowieniem. Ta metoda wpływa na ograniczenie powstawania chwastów, zmniejszenie erozji gleby oraz zapobiega wypłukiwaniu się składników pokarmowych w jej głębokie warstwy, do których korzenie roślin nie mają dostępu. Uprawiając różne gatunki, zapobiegamy także jednostronnemu wyczerpaniu gleby oraz zwiększamy jej bioróżnorodność.

Ważne zasady uprawy współrzędnej

Tak samo jak w przypadku zmianowania, ważna jest kolejność sadzonych po sobie warzyw. W uprawie współrzędnej najistotniejsze jest to, jak rośliny będą ze sobą łączone. Trzeba wybrać je tak, aby każda mogła od siebie czerpać coś dobrego. W celu ulepszenia jakości hodowli możemy też zastosować tzw. żywe ściółki, czyli wysiać koniczyny czy niskie trawy, zmniejszające ataki szkodników, takich jak śmietki kapuściane, mszyce, piętnówki.

Poniżej przedstawiamy informację jak łączyć rośliny.

• pietruszka – pomidor, koper, pietruszka, brokuł, rzodkiewka
• cebula – kalarepa, ogórek, cukinia, marchew, por, koper, pomidor, cykoria, sałata, burak ćwikłowy
• pomidory – cebula, cukinia, burak ćwikłowy, szpinak, czosnek, por, pietruszka, rzodkiewka, kukurydza
• marchew – brokuł, kapusta, pomidor, rzodkiewka, koper
• kapusta – pietruszka, papryka, groch, koper, marchew, burak ćwikłowy, jarmuż
• sałata – marchew, szparagi, cebula, por, burak ćwikłowy
• groch – koper, szpinak, ogórek, seler, marchew, rzodkiewka, kapusta, rzepa, kalarepa, burak ćwikłowy, cukinia
• ogórek – rzodkiewka, por, seler, kalarepa, kukurydza, marchew, groch, koper, fasola, szpinak, burak ćwikłowy, cebula
• fasola – ogórek, szpinak, dynia, seler, kalarepa, kukurydza, ziemniaki
• burak ćwikłowy – seler, sałata, koper, rzodkiewka, cebula,ogórek, pomidor, czosnek

Zastosowanie jednej z dwóch metod pozytywnie wpłynie na uprawy, dlatego warto już dziś zaplanować nasadzenia według jednej z nich. Pozwoli to uniknąć niechcianych szkodników, chorób, chwastów, ale także zminimalizować użycie środków chemicznych w Waszych ogrodach. Wystarczy trzymać się kilku ważnych zasad, aby cieszyć się dorodnymi, smacznymi i zdrowymi warzywami.